پلیکان یا مرغ سقا[۱] نوعی پرنده است از خانواده پلیکانیان (نام علمی: Pelecanidae). پلیکان‌ها پرندگان آبزی بزرگ با منقار بزرگ‌اند که می‌توانند برای انباشتن طعمه آن را متورم کنند.

بزرگترین عضو از خانواده پلیکان پلیکان پاخاکستری به شمار می‌رود که در ایران نیز یافت می‌شود.

پلیکان‌ها جزء پرندگان غول پیکر محسوب می‌شوند و در بعضی از آنها طول بال به ۳ متر می‌رسد، پلیکان‌ها دارای پروازی بلند و زیبا هستند پروازی که به ۱۰هزار پا نیز می‌رسد.

پلیکان سفید پرنده‌ای است بزرگ و سفید رنگ با شاهپرهای نخستین سیاه‌رنگ، کیسه گلویش آویخته و پاهای گوشتی به رنگ قرمز و نارنجی دارد.

نر و ماده آنها در فصل زاد و ولد کاکل کوتاه مجعدی در پشت سر و پروبال سفید مایل به صورتی دارند. از فاصله نزدیک پرهای زرد قاعده گردن و چشم‌های قرمزش به‌خوبی دیده می‌شود.

پلیکان‌ها ساکن تمام قاره‌ها به جز قطب جنوب هستند و از تاسمانی تا سواحل غرب کانادا دیده می‌شود، اکثر مرغ سقاها در مناطق گرم زندگی می‌کنند. آنها را می‌توان در سراسر سواحل و کناره رودخانه‌های منتهی به دریا یافت.

طول بدن پلیکان پاخاکستری ۱۷۰–۱۹۰ سانتی‌متر و وزن آن ۱۱–۱۵ کیلوگرم است. فاصلهٔ میان دو بال این پرنده به هنگام بازشدن کامل نزدیک به ۳ متر است. پلیکان پاخاکستری اندکی بزرگ‌جثه‌تر از مرغ سقای سفید است. جنس نر آن بزرگ‌تر از جنس ماده است.

رنگ بدن این پرنده سفید چرکی است و کاکل ندارد، اما پرهای پشت سرش اندکی بلند و مجعد هستند و رنگ روشن صورتی در پر و بالش دیده نمی‌شود. پاهای آن خاکستری سربی هستند و بر خلاف پلیکان سفید، در زیر بال‌های خود سیاهی ندارد. روتنه آن اندکی نقره‌ای‌وار است و لکهٔ بزرگی به رنگ زرد در پایین گلویش دیده می‌شود. در اطراف چشم‌ها، حلقه‌ای خاکستری همانند رنگ پاهایش وجود دارد. پرندهٔ نابالغ به رنگ قهوه‌ای کمرنگ و به پرندهٔ نابالغ مرغ سقای سفید شبیه است.