پویانمایی[یاد ۱][۱]، انیمیشن (به انگلیسی: Animation) نمایشِ تُند و پیوستهٔ تصاویری از اثرِ هنریِ دوبعدی، یا موقعیت‌های مدل‌های واقعی، برای ایجاد توهم حرکت است.[یاد ۲] حرکت روان تصاویرِ پویا در پویانمایی‌ها، ناشی از یک خطای دید است که به دلیل پدیدهٔ ماندگاری تصاویر پدید می‌آید. پویانمایی می‌تواند در قالب هر دو رسانهٔ آنالوگ مانند فیلم متحرک، نوار ویدیو و یا در رسانه‌های دیجیتال؛ پویانمایی فِلش، ویدیوی دیجیتال ضبط شده و یا "GIF" پویا باشد.

برای نمایشِ انیمیشن می‌توان از یک دوربین، رایانه و یا یک پروژکتور با فن‌آوری‌های نو استفاده کرد. رایج‌ترین روش برای نمایش پویانمایی، سینما یا ویدئو است. یک پویانمایی، به دو روشِ سنتی و روش دیجیتال ایجاد می‌شود. اِستاپ‌موشن (به انگلیسی: Stop motion) شیوه‌ای از پویانمایی است که در آن با جابجایی و یا تغیرِ مکان، شکل و یا حالتِ اشیاء به صورت دو یا سه بعدی با استفاده از برشِ لبه‌های کاغذ، رنگ‌آمیزیِ فیلم‌های شفاف و یا عروسک؛ و ثبت هر لحظه از قاب به شکل یک تصویر، و نمایشِ پیوسته تصاویر جایگزین شده، با تصاویر قبلی و معمولاً با ۲۴، ۲۵، ۳۰ و یا ۶۰ قاب در ثانیه، یک اثر پویانمایی ایجاد می‌شود.

قدیمی‌ترین نمونه‌های تلاش برای بدست آوردن توهم حرکت در طراحی ایستا را می‌توان در نقاشی‌های دوران نوسنگی غارها پیدا کرد، در جائیکه حیوانات با چندین شکل پای روی‌هم افتاده مجسم شده‌اند، که آشکارا کوششی برای رساندن احساس حرکت است. سفالینه‌ای متعلق به مردم شهر سوخته یافت شده است که نقوش روی این جام، تکراری هدفمند دارد و حرکت را نشان می‌دهد. تکراری که پایه و اساس هنر انیمیشن امروز است.[۲]

شخص خاصی به عنوان مخترع هنر فیلم پویانما وجود ندارد، چرا که افراد بسیاری پروژه‌های متعددی که می‌توان به عنوان گونه‌های مختلف انیمیشن مطرح کرد را تماماً در زمان‌های یکسانی انجام می‌دادند. فریب‌بین(به انگلیسی:Phenakistoscope | ۱۸۳۲)، زنده‌گرد(به انگلیسی: Zoetrope | ۱۸۳۴)، کنش‌نما(به انگلیسی:Praxinoscope | ۱۸۷۷)، همچنین ورق‌های پویانما(به انگلیسی:Flip book) از قدیمی‌ترین اسباب‌های پویانمایی محبوب اختراع شده در طول سده ۱۸۰۰ هستند.